Logo Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie

F. 1. Wierzbno

Zrzutowisko o kryptonimie „Kos” Ldz. 2844 zostało umiejscowione 24 km na płn. wsch. od Krakowa. W kartotece Oddziału VI Sztabu N.W. figurowało pod numerami 309 i 407. Brak danych o adresach kontaktowych dla skoczków. Zrzutowisko zostało pierwotnie wyznaczone jako placówka mogąca odebrać materiał tylko z jednego samolotu, zostało ono następnie zmienione w bastion mogący odebrać zrzut z dwóch a następnie jeszcze z trzech samolotów.

Po raz pierwszy placówka „Kos” czuwała w okresie 16-18 kwietnia, a następnie od 20 do 25 kwietnia 1944 r. Nocą 24 kwietnia nad zrzutowisko poleciały dwa samoloty typu Handley Page „Halifax” z brytyjskimi załogami (JP-162 „N” W/O J. D. McColla i HR-680 „D” F/L A. R. Blynna obydwa załadowane w konfiguracji 0-12-12). Niestety żaden z nich nie wykonał zadania. Kolejny okres czuwania przypadł na 20-22 i 27-19 maja 1944 r. W nocy 21 maja 1944 r. do lotu nad okupowaną polską wystartowały dwa samoloty typu Handley Page „Halifax” z polskimi załogami (JP-236 „A” pilotowany przez st. sierż. pil. (F/S) Wacława Niezręckiego i JP-222 „E” pilotowany przez kpt. pil. (F/L) Gerarda Kunowskiego). Pierwszy nad zrzutowisko „Kos” nadleciał samolot st. sierż. pil. (F/S) Wacława Niezręckiego i w dwóch nalotach zrzucił 12 zasobników i 12 paczek. W kilka minut później nadleciała druga maszyna i dokonała zrzutu ekipy skoczków kpt. Tomasza Wierzejskiego ps. „Zagroda-2” w ramach operacji „Weller 29”. Razem z nimi skakał do kraju gen. Leopold Okulicki ps. „Kobra-2” „Niedźwiadek” „Termit” – ostatni dowódca Armii Krajowej. Dowództwo Okręgu AK Kraków potwierdziło odbiór 6 skoczków, 24 zasobników i 10 paczek (z pierwszego zrzutu nie odnaleziono 6 paczek).

10 października 1993 roku w miejscowości Wierzbno w gminie Koniusza (obecnie województwo małopolskie, powiat proszowicki) miała miejsce uroczystość odsłonięcia pomnika poświęconego gen. Leopoldowi Okulickiemu ps. „Niedźwiadek” i pozostałym Cichociemnym zrzuconym na placówkę „Kos”.

W uroczystości wzięli udział m.in.: Adam Bień – zastępca Delegata Rządu na Kraj w okresie okupacji, gen. bryg. „Bohdan Zieliński ps. „Tytus”, gen. bryg. Franciszek Kamiński – brat gen. Okulickiego ps. „Niedźwiadek”, żona ppor. Zbigniewa Waruszyńskiego ps. „Dewajtis-2” oraz delegacje z dawnych województw: krakowskiego, tarnowskiego, rzeszowskiego i nowosądeckiego. Przybyli również żołnierze AK z całej Polski, w tym delegacja Batalionu „Parasol” z Warszawy.

Pomnik, zaprojektowany przez Karola Jakubowskiego, ma kształt zwężającego się niczym skrzydło samolotu obelisku. Umieszczono na nim tablicę inskrypcyjną z nazwiskami skoczków zrzuconych w ramach operacji Weller 29, podpisaną „Rodacy” oraz Znak Cichociemnych, spadochroniarzy Armii Krajowej.

W miejscu upamiętniającym Weller 29, przy pomniku, rokrocznie odbywają się uroczystości poświęcone rocznicy zrzutu Cichociemnych. Organizowane są one przez gminne oraz powiatowe władze samorządowe przy udziale dzieci i młodzieży z pobliskich szkół i harcerstw oraz zaproszonych gości.