26 września w Muzeum Lotnictwa Polskiego odbyły się uroczyste obchody 80. rocznicy udziału 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej w operacji Market Garden – największej operacji wojskowej z udziałem wojsk powietrznodesantowych, przeprowadzona przez aliantów podczas II Wojny Światowej. Obchody były współorganizowane przez 6. Brygadę Powietrznodesantową im. gen. St. Sosabowskiego, Uniwersytetem Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie oraz nasze Muzeum.
Patronat honorowy nad wydarzeniem objęli:
Wicepremier, Minister Obrony Narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz,
Wojewoda Małopolski Krzysztof Jan Klęczar,
Marszałek Województwa Małopolskiego Łukasz Smółka
Mecenasem wydarzenia jest Kraków Airport.
Obchody otworzył Tomasz Kosecki, Dyrektor Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, który po przywitaniu zaproszonych gości, wygłosił krótką refleksję na temat poświęcenia i bohaterstwa polskich spadochroniarzy walczących pod Arnhem.
1 Samodzielna Brygada Spadochronowa liczyła ok 2200 żołnierzy i powstała z myślą o wykorzystaniu jej do walk na terenie Polski stało się jednak inaczej. Mam nadzieję, że nasza wystawa nie tylko przypomni tamte wydarzenia, ale pozwoli również na chwilę refleksji nad tym, ile kosztuje wolność – mówił Dyrektor.
Swoją obecnością na wernisażu wystawy czasowej 1 Samodzielna Brygada Spadochronowa w operacji Market Garden 1944 zaszczycili nas:
Wystawa została zaprezentowana w Hangarze Głównym Muzeum w ramach ekspozycji stałej Skrzydła i Ludzie XX wieku. Uczestnicy wydarzenia mogli podziwiać memorabilia pochodzące ze zbiorów Sali Tradycji Muzeum 6 Brygady Powietrznodesantowej oraz Sali Tradycji 18 Bielskiego Batalionu Powietrznodesantowego, a także od osób prywatnych.
Wystawa nie powstałaby gdyby nie zaangażowanie wielu osób, dlatego pragnę podziękować wszystkim, którzy przyczynili się do jej powstania, a szczególnie: Panu Jackowi Dziedzicowi z Muzeum 6 Brygady Powietrznodesantowej, Panu Dariuszowi Kubeczkowi z 18 Bielskiego Batalionu Powietrznodesantowego im. kpt. Ignacego Gazurka, Panu Mateuszowi Palce oraz pracownikom naszego Muzeum na czele z panią Ewą Cuber-Strutyńską, Kierownik Działu Zbiorów – wyrazy wdzięczności przekazał Dyrektor Muzeum Tomasz Kosecki.
Wśród najciekawszych eksponatów wystawy znalazł się m.in. nieprezentowany wcześniej oryginalny sekretarzyk gen. St. Sosabowskiego przekazany 6 Brygadzie Powietrznodesantowej przez prawnuka generała, profesora Hala Sosabowskiego w 2023 r. Można było także podziwiać odznaczenia przyznane Generałowi i Brygadzie, replikę sławnego sztandaru Surge Polonia, elementy wyposażenia spadochroniarzy z czasów II Wojny Światowej oraz liczne dokumenty i fotografie z epoki.
Zebranych gości po wystawie oprowadzał Dariusz Kubeczek z 18 Belskiego Batalionu Powietrznodesantowego.
Dodatkową atrakcją podczas wernisażu była ekspozycja oryginalnej, zabytkowej broni palnej – niemieckiej, amerykańskiej i brytyjskiej – takiej, jaka była używana przez żołnierzy podczas operacji Market Garden.
Wystawa potrwa do końca 2024 r.
Więcej na jej temat można przeczytać w zakładce: Wystawy czasowe: 1 Samodzielna Brygada Spadochronowa w Operacji Market Garden 1944
Międzynarodowa Konferencja Naukowa
W drugiej części obchodów odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa moderowana przez dr hab. Przemysława Wywiała, prof. Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej. Przed zgromadzoną publicznością głos zabrali:
Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji z wydarzenia:
Autorzy zdjęć:
Zuzanna Kaczorowska
Tomasz Markowski
Szymon Placha
