Opracowany tuż przed wybuchem II wojny światowej radziecki samolot Ił-2 okazał się konstrukcją udaną. W roku 1942 w Związku Radzieckim rozpoczęto prace nad nowym, ulepszonym samolotem do zwalczania samolotów bombowych. Był to jednomiejscowy, ciężki myśliwiec Ił-1 – stał się on podstawą dla skierowanego do produkcji w 1944 roku dwumiejscowego samolotu Ił-10.
W płatowcu tym zastosowano bardziej przemyślane niż w wypadku samolotów Ił-2 opancerzenie. Specyfika działań szturmowych wymagała mocnego opancerzenia kabiny na powierzchniach bocznych, dolne i górne były mniej narażone, przez to mogły być cieńsze. Pod koniec 1944 roku Ił-10 w pełni zastąpił na liniach montażowych Iła-2. Do służby Ił-10 wszedł w ostatnich miesiącach wojny i na większą skalę użyto go przeciwko wojskom japońskim.
Po zakończeniu wojny w czechosłowackich zakładach Avia-Letnany rozpoczęto produkcję licencyjną Ił-10. Wprowadzono w nim jednak pewne zmiany – samoloty Avia B.33 różniły się od radzieckich Ił-10 głównie uzbrojeniem: 2 stałe działka i 2 stałe k.m. zastąpiono 4 stałymi działkami. Produkcję seryjną samolotów Avia B.33 rozpoczęto w 1951 roku, a pierwsze egzemplarze trafiły do pułków już w roku następnym. W latach 1953–1954 zakłady Avia eksportowały do Polski, Węgier, Rumunii i Bułgarii duże partie tych samolotów. Z ogólnej liczby 1200 wyprodukowanych sztuk, prawie 600 stanowiły zamówienia zagraniczne.
Do Polski sprowadzono wersje B.33 i CB.33 (szkolną). Były one używane w pułkach lotnictwa szturmowego oraz w Eskadrze Lotniczej Marynarki Wojennej krótko, bo tylko do 1960 roku. Po tym okresie większość z nich skasowano, jedynie kilka egzemplarzy służyło później do celów pomocniczych.
Eksponowany samolot Avia B.33, noszący numer boczny '4′, wcześniej ’29’, został wyprodukowany w 1952 roku. Po zakończeniu Wystawy Lotniczej z okazji XX-lecia PRL, która odbyła się w 1964 roku, płatowiec został przekazany do zbiorów Muzeum.
Rozpiętość | 13,4 m |
Długość | 11,2 m |
Masa startowa | 6535 kg |
Maksymalna prędkość | 570 km/h |
Pułap | 7500 m |
Zasięg | 830 km |
Uzbrojenie | 4 działka NS-23 kal. 23 mm w skrzydłach, 1 działko UB-20 kal. 20 mm w kabinie strzelca, podwieszane bomby i niekierowane pociski rakietowe w różnych konfiguracjach; możliwość zamontowania urządzeń do prowadzenia działań z użyciem |
Silnik | M-42 (lic. AM-42) rzędowy, w układzie V, chłodzony cieczą, o mocy 2000 KM (1472 kW) |