Logo Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
Ekspozycja stała Śmigłowce

Bell CH-136 Kiowa

Kraj:USA
Typ:śmigłowiec obserwacyjny
Rok:1969
Śmigłowiec Bell CH-136 Kiowa

Wojskowa wersja jednego z najpopularniejszych śmigłowców świata. W 1960 r. armia amerykańska ogłosiła konkurs na lekki śmigłowiec obserwacyjny (Light Observation Helicopter, LOH). Firma Bell Helicopter opracowała projekt D-250, oznaczony jako YHO-4. Na bazie tego projektu powstał Model 206, oznaczony YOH-4A. W 1962 r. zbudowano pięć prototypów do prób wojskowych. Projekt Bella przegrał ze śmigłowcem OH-6A firmy Hughes, który został ogłoszony zwycięzcą konkursu w 1965 r.

Po odrzuceniu przez armię Bell dokonał kolejnych zmian konstrukcyjnych i skierował śmigłowiec do na rynek cywilny pod oznaczeniem Bell 206A JetRanger. Rozpoczęła się masowa produkcja i dziś Bell 206 jest najpopularniejszym na świecie typem lekkiego śmigłowca turbinowego, używanym w lotnictwie cywilnym i wojskowym wielu krajów.

W 1967 r. armia amerykańska ponownie przeprowadziła konkurs na lekki śmigłowiec, z powodu kłopotów produkcyjnych firmy Hughes. Firma Bell zgłosiła śmigłowiec 206A, który został ogłoszony zwycięzcą i otrzymał oznaczenie OH-58A Kiowa. W sierpniu 1969 r. śmigłowce Kiowa weszły do akcji w jednostkach amerykańskiej Kawalerii Powietrznej walczących w Wietnamie. Podczas walk utracono 45 śmigłowców.

Śmigłowiec Bell OH-58 był modernizowany w latach 70-tych i 80-tych. Początkowo powstała wersja OH-58C, napędzana mocniejszym silnikiem i wzbogaconą awioniką. W 1981 r. oblatano prototyp wersji OH-58D, wyposażonej ponownie w mocniejszy silnik i układ przeniesienia napędu, czterołopatowy wirnik nośny i umieszczoną na maszcie nad nim głowicą obserwacyjną, mieszczącą stabilizowaną żyroskopowo platformę z kamerą telewizyjną, systemem obserwacji w podczerwieni i laserowym dalmierzem i znacznikiem celu. Wersja uzbrojona nosi oznaczenie OH-58D Kiowa Warrior. Śmigłowce OH-58D współpracują ze śmigłowcami szturmowymi AH-64 Apache, wskazując im cele do zniszczenia.

W 1970 r. Siły Zbrojne Kanady zamówiły 74 śmigłowce Bell OH-58A w celu zastąpienia nimi śmigłowców Hiller UH-12 Nomad i samolotów Cessna L-19 Bird Dog. Dostarczono je w latach 1971–1982. Były użytkowane do 1995 r. Oprócz Stanów Zjednoczonych i Kanady użytkownikami śmigłowców są Austria, Australia, Dominikana, Tajwan i Arabia Saudyjska.

Dane techniczne:

Średnica wirnika10,77 m
Długość kadłuba
Masa startowa1360 kg
Maksymalna prędkość222 km/h
Pułap5800 m
Zasięg481 km
Uzbrojeniesystem uzbrojenia M27 z karabinem maszynowym M134 Minigun kal. 7,62 mm lub system uzbrojenia XM-8 z granatnikiem M129 kal. 40 mm
Silniksilnik turbowałowy Allison T63-A-700 o mocy 317 KM