Logo Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
Ekspozycja stała Samoloty

Hawker Siddeley Harrier GR.3

Kraj:Wielka Brytania
Typ:samolot szturmowy
Rok:1971
Samolot Hawker Siddeley Harrier GR.3

Harrier to brytyjski samolot pionowego startu i lądowania, opracowany w latach 60-tych w firmie Hawker Siddeley. W 1969 r. weszła do produkcji pierwsza wersja szturmowa dla RAF Harrier GR.1. Jej rozwinięciem był Harrier GR.3 z bogatszą awioniką, mogący wykonywać też zadania rozpoznawcze. Powstała też wersja FRS.1 dla lotnictwa morskiego, przeznaczona do operowania z pokładów lotniskowców.

Udanym debiutem bojowym Harrierów GR.3 i FRS.1 była argentyńsko-brytyjska wojna o Falklandy w 1982 r. Harrierem zainteresowało się też lotnictwo US Marine Corps i samolot trafił do produkcji licencyjnej w USA w firmie McDonnell Douglas pod oznaczeniem AV-8. Harriery zostały też zakupione przez siły zbrojne innych państw, Hiszpanii, Indii, Włoch i Tajlandii.

Samolot Harrier GR.3 o znakach XW 919 w swój pierwszy lot wystartował 23 lipca 1971 roku, przekazany został do jednostki macierzystej 1. Dywizjonu RAF we wrześniu 1971 r. Samolot ten pełnił też swoją służbę w 4. Dywizjonie RAF, stacjonującym w Gütersloh w Niemczech. Tuż przed swoim wojennym epizodem samolot brał udział w nagraniach serialu „Squadron” produkcji BBC.

Najciekawszą część jego historii stanowi udział w Wojnie o Falklandy. Na początku maja 1982 roku, samolot został przebazowany na lotnisko Wideawake na wyspie Ascension na Ocenie Atlantyckim. Pełnił tam służbę obrony przeciwlotniczej do czasu przybycia samolotów Phantom FGR.2. 8 czerwca samolot bezpośrednim lotem (trwającym prawie 8 godzin) dotarł na lotniskowiec HMS Hermes, wspierany przez cztery tankowce Handley Page Victor K.1. Podczas tego lotu w samolocie uległy awarii instrumenty nawigacyjne, lecz prowadzonemu przez skrzydłowego pilotowi udało się bezpiecznie wylądować na Hermesie.

W dniu 12 lipca 1982 r. podczas misji atakowania pozycji artylerii argentyńskiej na wzgórzu Sapper Hill przy użyciu bomb kasetowych Harrier XW919 pilotowany przez Flt. Lt. Murdo McLeoda dostał się pod silny ogień prowadzony przez 601. Grupę Artylerii Przeciwlotniczej (Grupo de Artillería Antiaérea 601 znana również jako GADA 601 – Grupo de Artillería de Defensa Aérea 601).

Samolot został ciężko uszkodzony odłamkami pochodzącymi z broni lufowej lub od pocisku rakietowego Tigercat, notabene produkcji brytyjskiej. Pilotowi udało się jednak bezpiecznie wylądować na pokładzie lotniskowca HMS Hermes pomimo pożaru części ogonowej samolotu. Po tym incydencie, miesiąc później, samolot został odesłany na pokładzie kontenerowca MV Contender Bezant do Wielkiej Brytanii.

Dane techniczne:

Rozpiętość7,7 m
Długość14,27 m
Masa startowa11,340 kg
Maksymalna prędkość1175 km/h (Ma 0,9)
Pułap15 600 m
Zasięg670 km
Uzbrojeniedwa działka ADEN kal. 30 mm, 2270 kg uzbrojenia/wyposażenia podwieszanego pod skrzydłami – bomby, wyrzutnie rakiet niekierowanych lub dodatkowe zbiorniki paliwa
SilnikDwuprzepływowy silnik turboodrzutowy Rolls-Royce Pegasus 10 Mk 102 o ciągu 91,2 kN z dopalaniem