W stulecie jednego z najważniejszych wydarzeń w dziejach polskiego szybownictwa, Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie zaprasza na wystawę poświęconą II Wszechpolskiemu Konkursowi Szybowcowemu, który odbył się w dniach 17 maja – 14 czerwca 1925 roku na Kępie Oksywskiej koło Gdyni. Były to drugie ogólnopolskie zawody szybowcowe, zorganizowane zaledwie dwa lata po pionierskim I Konkursie Ślizgowców w Czarnej Górze w 1923 roku.
Zawody na Oksywiu zorganizował Związek Lotników Polskich przy wsparciu Ligi Obrony Powietrznej Państwa, a honorowy patronat objął Prezydent RP Stanisław Wojciechowski. Konkurs miał na celu pobudzenie zainteresowania szybownictwem, stworzenie fundamentów dla krajowej myśli konstrukcyjnej i popularyzację umiejętności pilotażu w nowej, niezwykle wymagającej dyscyplinie lotniczej.
W konkursie uczestniczyło 15 szybowców zbudowanych w większości przez zespoły entuzjastów i młodych inżynierów, reprezentujących zarówno środowiska akademickie, jak i wojsko. Startowało 11 pilotów, a rywalizacja rozgrywała się na tle dzikiego, nieprzystosowanego do lotów terenu – z rozbudowaną linią klifów i zmiennymi warunkami wiatrowymi.
Zwycięzcą zawodów został Stanisław Wrembel, który na szybowcu „Miś”, zaprojektowanym przez inż. Michała Bohatyrewa, osiągnął najlepszy czas lotu – 65 sekund. Choć wyniki zawodów z dzisiejszej perspektywy wydają się symboliczne, zawody te były przełomowe: uczyły poprzez eksperymenty, obnażały błędy konstrukcyjne, i ukierunkowały rozwój aerodynamiczny w Polsce.
Wystawa prezentuje oryginalne fotografie, dokumenty i szkice konstrukcyjne, które przybliżają atmosferę tamtych pionierskich lat. Zwiedzający zobaczą również relacje prasowe oraz poznają sylwetki pilotów i inżynierów, którzy odważyli się wznieść na skrzydłach marzeń – w czasach, gdy o lataniu w Polsce nie wiedziano jeszcze zbyt wiele.
Ekspozycja pozwala spojrzeć na II Wszechpolski Konkurs Szybowcowy nie tylko jako na wydarzenie sportowe, ale jako moment narodzin krajowego szybownictwa, które już wkrótce miało stać się jedną z wizytówek polskiej awiacji. Pokazuje też, jak kultura techniczna II Rzeczypospolitej, mimo ograniczonych środków, potrafiła zbudować trwałe fundamenty pod przyszłe sukcesy – zarówno w dziedzinie szkolenia pilotów, jak i projektowania konstrukcji latających.
Wystawa zostanie uroczyście otwarta 12 czerwca 2025 roku, a jej inauguracji towarzyszyć będzie konferencja naukowa, podczas której wybitni badacze historii lotnictwa przedstawią szerokie tło konkursu oksywskiego – zarówno od strony technicznej, społecznej, jak i instytucjonalnej.
Wystawa będzie na antresoli Hangaru Głównego Muzeum Lotnictwa Polskiego do 30 września 2025 r.
Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia tej wyjątkowej ekspozycji – podróży w czasie do momentu, w którym zapał, pasja i odwaga rozpoczęły długą i piękną historię polskiego szybownictwa.
