Logo Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
Ekspozycja stała Samoloty

J-1 Prząśniczka

Kraj:
Typ:
Rok:
Samolot J-1 Prząśniczka

Samolot amatorski skonstruowany od podstaw przez Jarosława Janowskiego. Zamysłem konstruktora było stworzenie samolotu o uproszczonej konstrukcji, z łatwo dostępnych materiałów. Samolot był pierwszą powojenną konstrukcją amatorską z prawdziwego zdarzenia, zarówno pod względem aerodynamiki, jak i osiągów. Konstrukcyjnie był to jednomiejscowy, zastrzałowy górnopłat ze stałym podwoziem i silnikiem pchającym umieszczonym za kabiną pilota.

Janowski zaprojektował samolot sam w lipcu 1967 r., a zbudował wraz z kolegami z Aeroklubu Łódzkiego, Stefanem Polawskim i Witoldem Kalitą. Maszynę budowano w Łodzi w pokoju o powierzchni 18 m2, w mieszkaniu na pierwszym piętrze. Na początku 1969 r. zakończono budowę kadłuba oraz skrzydeł. Już w kwietniu uruchomiono silnik Saturn 500, którego konstruktorami byli Jarosław Janowski i Stefan Polawski. Do budowy układu napędowego wykorzystali elementy silników motocyklowych MZ 250.

Konstruktor starał się o zezwolenie na oblot samolotu dostarczając pełna dokumentację i opis techniczny do Inspektoratu Kontroli Cywilnych Statków Powietrznych. Jednak ogólna niechęć urzędników do amatorskich produkcji spowodowała opóźnienia wydania decyzji. Testowy lot wykonano w tajemnicy 30 lipca 1970 r., za sterami zasiadł wówczas Jerzy Orłowski. Po próbnym locie pilot potwierdził dobre właściwości lotne maszyny. Ówczesne przepisy PRL nie pozwalały na zarejestrowanie amatorskich konstrukcji bez wykonania obliczeń wytrzymałościowych, przez co możliwość lotu opóźniła się o kilka lat.

Sprawę konstruktora „Prząśniczki” nagłośniły media, samolot trafił na badania do Instytutu Lotnictwa. W 1973 r. profesor Politechniki Warszawskiej Zbigniew Brzoska wykonał ekspertyzę konstrukcji samolotu i przeprowadził pobieżne obliczenia. Pozytywna opinia pracownika naukowego spowodowała, że samolot przeszedł testy i próby w locie, po czym uzyskał certyfikat Instytutu Lotnictwa. 8 czerwca 1976 r. samolot został zarejestrowany jako motoszybowiec i został wpisany do Rejestru Cywilnych Statków Powietrznych ze znakami SP-0002. Historyczne oznaczenia „SP-0001” otrzymał prototyp motoszybowca SZD-45 „Ogar”.

Dane techniczne:

Rozpiętość7,6 m
Długość4,8 m
Masa startowa250 kg
Maksymalna prędkość165 km/h
Pułap2500 m
Zasięg750 km-
Uzbrojenie
Silnik2-cylindrowy, dwusuwowy w układzie płaskim chłodzony powietrzem Saturn 500B o mocy 23 KM