Logo Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
Ekspozycja stała Samoloty

Lockheed F-104S ASA-M Starfighter

Kraj:USA / Włochy
Typ:samolot myśliwski
Rok:
Samolot Lockheed F-104S ASA-M Starfighter

Samolot Lockheed F-104 Starfighter – pierwszy seryjnie produkowany samolot przekraczający dwukrotną prędkość dźwięku – powstał w pierwszej połowie lat 50. jako dzieło Clarence „Kelly” Johnsona. Miał być myśliwcem obrony powietrznej i w związku z rozwojem kierowanych pocisków rakietowych zwrotność poświęcono na rzecz możliwie dużej prędkości.

Opływowy kadłub zakończony długą igłą rurki Pitot’a, z usterzeniem w kształcie litery T, kryjący potężny silnik GE J79, i miniaturowe trapezowe skrzydła o ujemnym wzniosie i bardzo ostrych krawędziach natarcia sprawiły, że do Starfightera przylgnął przydomek „pocisk z człowiekiem w środku”. Jako pierwsza powstała wersja F-104A, następnie udoskonalona F-104C.

Mimo tego, że jego kariera w ojczyźnie była dość krótka i mało znacząca, Starfighter stal się jednym z najbardziej rozpowszechnionych samolotów bojowych świata – 2580 egzemplarzy było eksploatowanych przez siły powietrzne 14 państw na 3 kontynentach, w 6 krajach produkowany był na licencji. Pozostawał w służbie przez ponad 40 lat. W latach 60.

Starfighter w wersji F-104G, o rozszerzonych możliwościach atakowania celów naziemnych stał się podstawowym samolotem uderzeniowym, przystosowanym do przenoszenia taktycznej broni jądrowej, myśliwskim i rozpoznawczym Niemiec, Holandii, Belgii, Włoch, Danii, Norwegii, Hiszpanii, Grecji i Turcji, a także Kanady i Japonii. Był produkowany na licencji w zakładach MBB w Niemczech, Fokker w Holandii, SABCA w Belgii, Fiat we Włoszech, Canadair w Kanadzie i Mitsubishi w Japonii.

Krajem, który najdłużej eksploatował Starfightery – do 2004 r. – były Włochy. Zakłady Fiat rozpoczęły produkcję wersji F-104G w 1962 r. Ponieważ Włoskie Siły Powietrzne używały Starfighterów głównie jako myśliwców przechwytujących, w latach 1965–66 opracowano wersję F-104S, ze zmodernizowanym silnikiem i awioniką, przystosowaną do przenoszenia kierowanych radarem pocisków powietrze – powietrze AIM-7 Sparrow. Dostawy tej wersji trwały od 1969 do 1979 r. Zbudowano 246 egzemplarzy, w tym 40 dla Turcji.

Pod koniec lat 80. większość włoskich F-104S została objęta programem modernizacji awioniki ASA, przystosowującym samolot do przenoszenia pocisku Aspide 1A, będącego włoskim udoskonaleniem pocisku Sparrow oraz pocisków Sidewinder w unowocześnionej wersji AIM-9L.

W latach 90. Włoskie Siły Powietrzne planowały zastąpienie Starfighterów samolotami wielozadaniowymi Eurofighter Typhoon, ale program budowy tego samolotu przeciągał się, co wymusiło kolejną modernizację awioniki, oznaczoną ASA-M, polegającą na zabudowie urządzeń nawigacyjnych i radiowych z samolotu AMX.

Dane techniczne:

Rozpiętość6,68 m
Długość16,69 m
Masa startowa13 054 kg
Maksymalna prędkośćMa 2,2
Pułap17 680 m
Zasięg
Uzbrojeniekierowane pociski rakietowe klasy powietrze-powietrze AIM-9L Sidewinder, AIM-7 Sparrow i Aspide 1A na belkach pod kadłubem, skrzydłami i na końcach skrzydeł.
Silnikjednoprzepływowy silnik turboodrzutowy General Electric J79-GE-19 o ciągu 79,63 kN z dopalaniem