Prototyp samolotu U-2 opracowano w biurze konstrukcyjnym Nikołaja Polikarpowa. Był to jednosilnikowy dwupłatowiec o konstrukcji całkowicie drewnianej, samolot oblatano w styczniu 1928 roku. Po dokonaniu drobnych poprawek w konstrukcji płatowiec U-2 skierowano do produkcji masowej.
Zbudowano szereg wariantów przystosowanych do różnych celów i warunków klimatycznych. Pojawiły się wersje sanitarne, rolnicze, dyspozycyjne, transportowe i pasażerskie. W ZSRR zbudowano ponad 33000 U-2 i Po-2. Ze względu na łatwość pilotażu, obsługi technicznej i bezpieczeństwo lotu typ ten był eksploatowany w różnych wariantach przez wiele lat.
Po rozpoczęciu działań wojennych na froncie wschodnim w 1941 roku powstała jedna z najciekawszych odmian samolotu U-2 – lekki nocny bombowiec. Nowa wersja uzbrojona była w jeden k.m. i ładunek bomb o masie od 200 do 300 kg. Spowodowało to spadek osiągów, jednak w czasie nocnych ataków, poza linią frontu, przy wykorzystaniu czynnika zaskoczenia można było zadać nieprzyjacielowi ciężkie straty. W 1944 roku zmieniono nazwę na Po-2. Pod koniec wojny samoloty Po-2 znalazły się na wyposażeniu lotnictwa polskiego w ZSRR.
Pierwszym egzemplarzem Po-2 przydzielonym do służby w polskim lotnictwie wojskowym był trzymiejscowy samolot oddany do dyspozycji generała Zygmunta Berlinga. Po-2 w wersji bombowej znalazły się na wyposażeniu 2. Pułku Nocnych Bombowców „Kraków”, który od września 1944 roku brał udział w walkach o Warszawę, a później na Pomorzu i w operacji berlińskiej.
W 1947 roku podjęto z przyczyn politycznych decyzję zakupu przez Polskę licencji na produkcję tych samolotów. Centralne Studium Samolotów w Warszawie dostało polecenie opracowania dokumentacji licencyjnej samolotu Po-2. W 1949 roku rozpoczęto produkcję pod nazwą CSS-13 w zakładach w Mielcu i w Warszawie, gdzie też powstała odmiana sanitarna tego samolotu nazwana S-13. W sumie w Polsce w latach 1949-1955 wyprodukowano łącznie ok. 550 samolotów CSS-13 i S-13.
Prezentowany w Muzeum egzemplarz o numerze fabrycznym 641-646 został wyprodukowany w 1944 roku i pod koniec wojny latał w składzie 2. Pułku Nocnych Bombowców „Kraków”. Po skasowaniu trafił do zbiorów Muzeum Komunikacji, skąd w roku 1963 został przekazany krakowskiemu Muzeum Lotnictwa. Ten Po-2 w wersji bombowej jest unikatem na skalę światową.
Rozpiętość | 11,4 m |
Długość | 8,17 m |
Masa startowa | 1368 kg |
Maksymalna prędkość | 130 km/h |
Pułap | 1300 m |
Zasięg | 350 km |
Uzbrojenie | k.m. SzKAS kal. 7,62 mm, 300 kg bomb- |
Silnik | 5-cylindrowy, gwiazdowy, chłodzony powietrzem M-11D o mocy 125 KM (92 kW) |