Logo Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
Ekspozycja stała Samoloty

PZL M-4 Tarpan

Kraj:Polska
Typ:samolot szkolny
Rok:1964
Samolot PZL M-4 Tarpan

Aeroklub PRL w drugiej połowie lat 50. potrzebował nowego samolotu szkolno-treningowego. Nie zdecydowano się jednak na przyjęcie do eksploatacji
dwumiejscowego, całkowicie metalowego dolnopłata ze stałym podwoziem PZL M-2.
Nowy samolot został opracowany w 1958 roku przez zespół konstrukcyjny pod kierownictwem inż. Tadeusza Stępczyka w WSK Mielec. Wstępny projekt płatowca był gotowy jeszcze w tym samym roku.

Był to dwumiejscowy, szkolno-treningowy samolot o konstrukcji całkowicie metalowej, w układzie wolnonośnego dolnopłata. Prototyp oblatany we wrześniu 1961 roku przez pilota doświadczalnego Tadeusza Gołębiewskiego został następnie zaprezentowany na Wystawie Przemysłu Lotniczego w Warszawie. Długi okres od powstania projektu do oblotu wymuszony był oczekiwaniem na silnik WN-6B – był on wówczas dopiero w fazie prób.

W 1962 roku samolot przeszedł próby fabryczne, które dowiodły, iż maszyna nie spełnia założeń technicznych – głównie ze względu na przekroczenie masy. W wyniku tego zarzucono dalsze przygotowania do rozpoczęcia produkcji seryjnej. Dokumentacja fabryczna została odesłana do Mielca w  celu dokonania poprawek.

W 1964 roku powstał kolejny prototyp, który został oblatany w 1966 roku. Problemy natury technologiczno-ekonomicznej, a mianowicie przekroczona masa własna, niedopracowany silnik oraz wysoki koszt produkcji – były powodem wycofania się Aeroklubu z zamówienia. Spowodowało to wstrzymanie przygotowań do produkcji seryjnej. Samolot PZL M-4 Tarpan pozostał jedynie w stadium prototypu. Po zmniejszeniu masy samolot ten brany był pod uwagę jako reprezentant Polski na Mistrzostwach Świata w 1966 roku. Po przeprowadzeniu zmian technicznych 2 samoloty były oblatywane przez pilotów kadry narodowej. Jednak brak zgody władz przemysłu lotniczego nie dopuścił tej konstrukcji do startu w zawodach.

Dane techniczne:

Rozpiętość8,9 m
Długość7,4 m
Masa startowa1200 kg
Maksymalna prędkość300 km/h
Pułap4400 m
Zasięg750 km
Uzbrojenie
Silnikrzędowy w układzie „bokser” WN-6B2 185 KM (136 kW)