W ZSRR w drugiej połowie lat 30. w ramach czystek politycznych wielu wybitnych konstruktorów znalazło się w więzieniach. W śród nich był również Andriej Tupolew, który trafił do więzienia na Łubiance. Od 1939 roku stanął on na czele specjalnego (więziennego) biura konstrukcyjnego. Tam także otrzymał polecenie opracowania szybkiego bombowca nurkującego.
Wybuch wojny w 1939 roku zmienił priorytety i zespół Tupolewa zajął się realizację szybkiego bombowca frontowego z możliwością wykonywania lotów nurkowych. Projekt powstał bardzo szybko i w marcu 1940 roku został on zaakceptowany do realizacji pod nazwą „103”. Pierwszy lot prototypu odbył pod koniec stycznia 1941 roku. Był to czteromiejscowy, wolnonośny średniopłat o konstrukcji całkowicie metalowej, napędzany dwoma silnikami rzędowymi.
W maju 1941 roku zadecydowano o przeprowadzeniu prób z silnikami gwiazdowymi dużej mocy. W tym celu zbudowano kolejny prototyp „103W”. I właśnie ten samolot stał się wzorem do produkcji seryjnej. W marcu 1942 roku nadano mu oficjalną nazwą Tu-2. Pierwsze egzemplarze seryjne wysłano na front w 1942 roku. Dopiero w 1943 roku pojawił się ulepszony konstrukcyjnie i uproszczony technologicznie samolot Tu-2 S, wyposażony w nowe silniki gwiazdowe ASz-82FN. Jego masowa produkcja rozpoczęła się w 1944 roku. Do 1947 roku zostało zbudowanych 2527 egzemplarzy w różnych wersjach.
Samoloty Tu-2 były na wyposażeniu lotnictwa radzieckiego od 1942 roku do połowy lat 50. Po wojnie stanowiły podstawowy sprzęt do momentu wprowadzenia odrzutowych samolotów Ił-28. Po 1950 roku Związek Radziecki przekazał część maszyn Polsce, Węgrom, Bułgarii, Koreańskiej Republice Ludowej i Chińskiej Republice Ludowej. W Polsce Tu-2 były użytkowane w latach 1950-1957 w ilości prawdopodobnie 7 egzemplarzy. Ich pierwszy publiczny pokaz miał miejsce w trakcie obchodów święta 1 Maja w 1950 roku.
W okresie eksploatacji maszyny te były również na wyposażeniu lotnictwa Marynarki Wojennej, gdzie pełniły funkcje rozpoznawcze. W połowie lat 50. z wycofywanych samolotów Tu-2 sformowano jednostkę wyspecjalizowaną w holowaniu celów powietrznych. Ostatnie egzemplarze Tu-2 latały w Polsce do 1957 roku.
Samolot Tu-2 S znajdujący się obecnie w zbiorach Muzeum Lotnictwa Polskiego został zbudowany w 1947 roku. W połowie lat 50. płatowiec przebudowano przystosowując go do prób z fotelami katapultowymi. Po kasacji został przekazany do zbiorów Muzeum w 1964 roku.
Rozpiętość | 18,9 m |
Długość | 13,8 m |
Masa startowa | 11400 kg |
Maksymalna prędkość | 550 km/h |
Pułap | 9000 m |
Zasięg | 2180 km |
Uzbrojenie | 2 działka kal. 20 mm, 3 ruchome km kal. 12,7 mm, 3000 kg bomb |
Silnik | 2 x Szwiecow ASz-82FN o mocy 1850 KM (1362 kW) |