Magazyn: PZL Szpak 4T

Polska
samolot dyspozycyjny
1948

W ostatnich miesiącach 1944 roku w wyzwolonym spod okupacji niemieckiej Lublinie powstało Biuro Projektów i Studiów Ministerstwa Komunikacji, Poczty
i Telegrafów. Kierownictwo biura konstrukcyjnego objął inż. Tadeusz Sołtyk. W ciągu kilku tygodni opracowano tam prosty, tani i łatwy w produkcji samolot. Szpak 1 miał być drewnianym dolnopłatem z krytym płótnem kadłubem. W lutym 1945 roku w Lotniczych Warsztatach Doświadczalnych powstał projekt Szpaka 2. Oficjalny oblot odbył się dnia 10 listopada 1945 roku. Kolejna wersja Szpak 3 powstała w roku następnym.
W 1947 roku Ministerstwo Komunikacji złożyło w LWD zamówienie na 4-miejscowy samolot dyspozycyjny i turystyczny o konstrukcji mieszanej. Według założeń Ministerstwa miano jedynie udoskonalić istniejący już samolot Szpak-2. Zakłady LWD opracowały prototyp Szpaka 4A w wersji dwumiejscowej. Różnił się on od poprzednika głównie konstrukcją kadłuba. Samolot został oblatany 28 maja 1947 roku. Na jego bazie opracowano turystyczną, czteromiejscową, wersję Szpak 4T, której produkcję podjęły zakłady WSK w Mielcu. Pierwszy seryjny Szpak 4T, o rejestracji SP-AAF, oblatany został 5 stycznia 1948 roku, a następnie wystawiony na Międzynarodowych Targach Poznańskich. Samolot ten brał także udział w pokazach z okazji Święta Lotnictwa na lotnisku mokotowskim
w Warszawie.

Łącznie wyprodukowano 10 egzemplarzy Szpaków 4T. Były to pierwsze po wojnie seryjnie produkowane w Polsce samoloty. Wszystkie Szpaki 4T zostały przekazane do aeroklubów, gdzie były eksploatowane do roku 1952. Dwa samoloty były krótko używane przez Komendę Główną Powszechnej Organizacji "Służba Polsce". Będący w zbiorach Muzeum Szpak 4T, o numerze fabrycznym 48-004 i rejestracji SP-AAG, był wielokrotnie prezentowany na wystawach lotniczych, a pod koniec 1963 roku przekazany został do zbiorów Muzeum.

Powrót