Logo Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie

A. 1. Kraków/Hotel Monopol przy ul. Św. Gertrudy

W roku 1909 mechanik nazwiskiem Rozum oraz naturalizowany Czech – Bogumił Bechyne, zaprojektowali bardzo nowoczesny samolot, będący twórczą ewolucją słynnego samolotu Bleriot XI. Samolot zbudowano od podstaw w zakładach mechanicznych Emila Rudawskiego na Placu Kossaka, zaś elementy silnika odlano w zakładach Peterseima na Grzegórzkach. Samolot pokazano publicznie 14 kwietnia 1910 r. najpierw w garażach Rudawskiego, a następnie wyeksponowano go w specjalnie przygotowanej sali Hotelu Kleina (obecnie hotel Monopol przy ul. Św. Gertrudy). Był to pierwszy prawidłowo zaprojektowany i zbudowany w całości na ziemiach polskich samolot. Do tej pory pozostaje tajemnicą, czy były prowadzone próby w locie tej maszyny.

Maszyna systemu Bleriot nad Krakowem.
Maszyna systemu Bleriot nad Krakowem.

Jakby na ironię, zamiast awangardowego „Bleriota z Krakowa”, nad torem wyścigów konnych na Czarnej Wsi – obecnie tereny Towarzystwa Sportowego Wisła Kraków Spółka Akcyjna – niósł się inny Bleriot. Z początkiem maja 1910 r. przybył do Krakowa Otto Hieronymus – Bawarczyk, zamieszkały w Czechach, konstruktor w zakładach samochodowych w Mlada Boleslav. Miał on dokonać lotów pokazowych na zmodyfikowanym samolocie Bleriot XI. Pierwszy – zamknięty – pokaz z udziałem prezydenta miasta Juliusza Leo, odbył się 5 maja na torze wyścigów konnych na Czarnej Wsi. Samolot uległ jednaik wówczas uszkodzeniu; po naprawie, w czasie pokazu publicznego 14 maja, aeroplan wykonał zaledwie kilka mało efektownych skoków na skutek awarii silnika. Po ponownej naprawie, 22 maja wieczorem, przy niewielkim zainteresowaniu publiczności, zrażonej poprzednimi niepowodzeniami, Hieronymus wystartował z toru wyścigowego, kierując się poprzez teren Cichego Kącika nad Błonia. Przypadkowo lotnik miał jednak niezwykle szerokie audytorium w postaci rzesz krakowian, zgromadzonych na Błoniach w celu obserwacji zapowiadanej przez astronomów Komety Halleya.