Logo Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie

Historia Muzeum

Przez ponad 60 lat otworzyliśmy nasze drzwi dla milionów odwiedzających, wspierając głęboką więź między ludźmi a inspirującym światem lotnictwa. Nasze Muzeum to coś więcej niż tylko kolekcja artefaktów, to świadectwo siły inspiracji. Tutaj historie się rozwijają, skrzydła się rozpościerają, a marzenia nabierają rozpędu. Nasze wystawy czasowe są adresowane do wszystkich - niezależnie od tego, czy jest się doświadczonym entuzjastą lotnictwa, czy odwiedzajacym nas po raz pierwszy, bogata historia, cuda techniki i interaktywne eksponaty tworzą wciągające doświadczenie, które wykracza poza pokolenia.

Nasze Muzeum jest depozytariuszem Historii - mieści się na terenie dawnego lotniska Rakowice-Czyżyny, utworzonego przed I wojną światową przez austriackich zaborców i oswobodzonego 31 października 1918 roku. W okresie 20-lecia międzywojennego to pole wzlotów było domem 2 Pułku Lotniczego. II wojna światowa odcisnęła na nim swe tragiczne piętno. W końcu lotnisko uległo likwidacjoi w 1963 roku z powodu rozbudowy Nowej Huty. Ale to wyłącznie dzięki istnieniu Muzeum Lotnictwa Polskiego teren ten zachował swą unikatową funkcję kulturową – w tym i lotniczą.
Zalążkiem naszego Muzeum był powołany przez Zarząd Główny Aeroklubu Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej Ośrodek Ekspozycji Sprzętu Lotniczego przy Aeroklubie Krakowskim. Ośrodek ten zaczął gromadzić swe zbiory i w dniach 23 sierpnia – 12 września 1964 roku zorganizował Wielką Wystawę Lotniczą z okazji XX-lecia PRL.

W roku 1967 Ośrodek został przekształcony w Muzeum Lotnictwa, podległe najpierw Naczelnej Organizacji Technicznej, a od 1971 Ministerstwu Komunikacji. Po reformie samorządowej w 1998 roku Muzeum Lotnictwa Polskiego stało się instytucją kultury Województwa Małopolskiego. Początkowo instytucja dysponowała niewielkim skrawkiem terenu nieczynnego lotniska, jednym hangarem, budynkiem administracyjnym i gmachem dawnej spadochroniarni. W kolejnych dekadach powiększał się teren zajmowany przez Muzeum, przybyły też kolejne obiekty – pozyskano dawne garaże 2 Pułku Lotniczego. Obecnie Muzeum Lotnictwa Polskiego zajmuje 25,7 ha terenu wpisanego do rejestru zabytków.
Rakowickie lotnisko po przejęciu przez Polaków w 1918r.
Samoloty PZL.23 Karaś i Potez XXV Pułku Lotniczego
Lotnisko Rakowickie po nalocie niemieckim 1.09.1939r.

O skromnych początkach do obecnego stanu

Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie – zgodnie ze swym statutem - gromadzi, chroni, restauruje i udostępnia unikatowe zabytki techniki lotniczej, dba o zachowanie charakteru miejsca oraz prowadzi działalność popularyzatorską, edukacyjną oraz naukową.

Rozległe Kolekcje i Dziedzictwo Muzeum Lotnictwa Polskiego

W swej kolekcji Muzeum posiada ponad 250 w wielu wypadkach unikatowych samolotów, szybowców i śmigłowców i ponad 140 silników lotniczych, a także tysiące muzealiów średnio- i małoskalowych, jak uzbrojenie lotnicze, przyrządy pokładowe, mundury i odznaczenia. Stworzone przez nas narracyjne ekspozycje mieszczą się zarówno w wyremontowanych historycznych, przedwojennych budowlach lotniskowych, jak i w obiektach powstałych już w okresie powojennym - w czasach działalności Muzeum, a także na terenie otwartym.

Kalendarium Dziejów

Lotniska Rakowice-Czyżyny i Muzeum Lotnictwa Polskiego
Samolot Etrich Taube - pierwszy, jaki pojawił się na rakowickim lotnisku w 1012r.
1912

Pojawienie się pierwszych samolotów k.u.k. Luftfahrttruppen na Błoniach Rakowickich – powstaje obsługujący je Flugpark 7.

21.07.1914

Sformowanie w ramach mobilizacji 7 Kompanii Lotniczej (Fliegerkompanie 7) w oparciu o Flugpark 7.

Rokowickie lotnisko po przejęciu przez Polaków w listopadzie 1918r.
31.10.1918

Przejęcie lotniska przez żołnierzy narodowości polskiej, służących w oddziałach austrowęgierskich na lotnisku.

Instruktoży i uczniowie Niższej Szkoły Pilotów w 1919r.
11.05.1919

Utworzenie Niższej Szkoły Pilotów, w której szkolili się pierwsi piloci w Polsce niepodległej.

Żołnierze 2 Pułku Lotniczego, w tle dwunawowy hangar betonowy.
11.08.1921

Sformowanie 2 Pułku Lotniczego.

Samoloty PZL.23 Karaś i Potez XXV 2 Pułku Lotniczego.
18.07.1923

Otwarcie Cywilnej Stacji Lotniczej – początek lotniczej komunikacji pasażerskiej w Krakowie.

Samoloty Junkers F-13 lini Aerolot przed cywilnym dworcem lotniczym, lata 20.
1925

Oddanie do użytku dwunawowego hangaru betonowego.

Pilotka Aeroklubu Krakowskiego Jadwiga Pitulanka przed samolotem Hanriot h.28
01.02.1928

Utworzenie Akademickiego Aeroklubu Krakowskiego

1929

Oddanie do użytku hangarów stalowo – betonowych 2 Pułku Lotniczego.

Samolot Fokker F.VIIb/3m przed hangarem PLL LOT w Czyżynach, lata 30.
Grudzień 1931

Otwarcie cywilnego portu lotniczego w Czyżynach.

24.08.1939

Rozformowanie 2 Pułku Lotniczego, przebazowanie eskadr bojowych na lotniska polowe.

Lotnisko Rakowickie po nalocie niiemieckim 1.09.1939r.
01.09.1939

Nalot niemiecki na lotnisko, podczas którego zostaje uszkodzony obecny Hangar Główny Muzeum.

Samoloty Luftwaffe na Rakowickim lotnisku podczas okupacji.
06.09.1939

Wkroczenie Niemców do Krakowa i zajęcie przez nich lotniska. W okresie okupacji Niemcy intensywnie je wykorzystują i rozbudowują.

Obecny Hangar Główny Muzeum, zniszczony przez wycofujących się Niemców w 1945r.
Styczeń 1945

Niemcy wycofują się z lotniska, wysadzając w powietrze hangary i wiele innych zabudowań. Lotnisko zajmują jednostki lotnictwa sowieckiego.

16.03.1945

Utworzenie Cywilnego Portu Lotniczego w Krakowie – początek cywilnej komunikacji lotniczej po zakończeniu okupacji niemieckiej.

Piloci 2 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego przy samolocie Jak-9M
Styczeń 1946

Na lotnisku zostaje ulokowany 2 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego.

1953

Zakończenie odbudowy dwóch hangarów i budowy betonowego pasa startowego o długości 2006 m, zapoczątkowanej przez Niemców.

Lipiec 1955

Przebazowanie 2 PLM na nowe lotnisko w Balicach

23.03.1963

Zakończenie działania lotniska wojskowego Rakowice-Czyżyny. Na szczeblu centralnym zapada decyzja o organizacji Muzeum Lotnictwa na jego terenie, przekazanym przez władze wojskowe Aeroklubowi PRL.

15.10.1963

Zakończenie działania lotniska komunikacyjnego Rakowice-Czyżyny.

19.11.1963

Posiedzenie prezydium międzyresortowej Komisji Organizacji Muzeum Lotnictwa i Budowy Domu Lotnika

29.11.1963

Posiedzenie Komisji Organizacji Muzeum Lotnictwa, na którym omawiano organizację wystawy sprzętu lotniczego z okazji 20-lecia PRL na lotnisku Rakowice-Czyżyny. Na teren nieczynnego lotniska przywożone są historyczne samoloty, w tym również pochodzące z kolekcji Deutsche Luftfahrtsammlung z Berlina, porzucone przez Niemców w Kuźnicy Czarnkowskiej w 1945 r.

Wystawa lotnicza z okazji 20-lecia PRL w sierpniu 1964.
23.08.1964

Posiedzenie prezydium międzyresortowej Komisji Organizacji Muzeum Lotnictwa i Budowy Domu Lotnika

01.07.1966

Ośrodek Ekspozycji Sprzętu Lotniczego otrzymuje nazwę Ośrodek Wiedzy Lotniczej i Astronautycznej. Nadzór nad nim sprawują Aeroklub PRL i Komitet Nauki i Techniki.

01.01.1967

Ośrodek Wiedzy Lotniczej i Astronautycznej zostaje przejęty przez Naczelną Organizację Techniczną i otrzymuje nazwę Muzeum Lotnictwa.

Otwarcie Muzeum Lotnictwa, 30 sierpnia 1968r.
31.08.1968

Oficjalne otwarcie Muzeum Lotnictwa, organizacyjnie podlegającemu Muzeum Techniki NOT w Warszawie.

01.01.1971

Muzeum zostaje podporządkowane Ministerstwu Komunikacji i otrzymuje statut oraz nazwę Muzeum Lotnictwa i Astronautyki.

1991

Otwarcie ekspozycji silników w dawnym garażu 2 Pułku Lotniczego, przekazanym Muzeum przez wojsko

Otwarcie Małego Hangaru w 1992r.
1992

Otwarcie nowo zbudowanego hangaru, mieszczącego ekspozycję samolotów z I wojny światowej, zwanego Małym Hangarem.

Widok Muzeum w latach 90.
1998

Muzeum Lotnictwa Polskiego staje się instytucją kultury Województwa Małopolskiego.

Otwarcie ekspozycji, swego nie znacie 28.07.2003r.
28.07.2003

Otwarcie ekspozycji Swego nie znacie – Magazyny Historii w dawnym garażu 2 PL, obok ekspozycji silników. Prezentowane były na niej najstarsze, nieodrestaurowane samoloty.

Obchody 40 lecia Muzeum w 2003r.
Sierpień 2003

Obchody 40-lecia Muzeum, w ramach których ma miejsce pierwsze po wielu latach lądowanie samolotów na zachowanym fragmencie pasa startowego. Zostaje zarejestrowane lądowisko Kraków-Czyżyny (EPKC).

Małopolski Piknik Lotniczy 2013r.
26-27.06.2004

I Małopolski Piknik Lotniczy – pokazy lotnicze na terenie dawnego lotniska Rakowice-Czyżyny. Stały się one imprezą cykliczną, do 2019 r. odbyło się 15 edycji.

Marzec 2005

Przekazanie do użytkowania dwóch nowo zbudowanych hangarów łukowych.

Policyjny śmigłowiec PZL Kania na lądowisku na terenie Muzeum.
03.05.2005

Rozpoczęcie na terenie Muzeum działalności Sekcji Lotnictwa Policyjnego Sztabu Policji KWP w Krakowie w jednym z hangarów łukowych.

26.06.2009

Otwarcie w drugim hangarze łukowym wystawy NATO vs. Układ z okazji 60-lecia NATO i 10-lecia wstąpienia Polski do NATO

Gmach głowny Muzeum, otwarty w 2010r.
10.09.2010

Uroczyste otwarcie nowego Gmachu Głównego Muzeum, którego budowa rozpoczęła się w 2008 r. Mieszczą się w nim pomieszczenia ekspozycyjne, biblioteka, sala konferencyjna, sala kinowa i biura.

27.07.2014

Otwarcie ekspozycji Skrzydła Wielkiej Wojny – Małopolska 1914-2014 w zmodernizowanym Małym Hangarze.

Ekspozycja 'Skrzydła i Ludzie XX wieku'
16.03.2021

Otwarcie ekspozycji Skrzydła i Ludzie XX wieku w zmodernizowanym Hangarze Głównym, garażach i spadochroniarni.

2023

Rozpoczęcie Budowy nowego hangaru ekspozycyjnego o nazwie HEKSAGON

Dyrektorzy MLP

Marian Markowski

1967 - 1983

Wacław Kiściński

1983 - 1988

Michał Mietelski (p.o.)

1988 - 1989

Krzysztof Radwan

1989 - 2020

Tomasz Krzaczyński (p.o.)

12.2020 - 08.2021

Tomasz Kosecki

Aktualnie - od sierpnia 2021